Często zadajecie pytania o zawracanie, stąd logiczna konkluzja że sporo z was ma z tym problem, tutaj znajdziecie większość rzeczy, które musicie wiedzieć jeśli macie problem z tym zagadnieniem. Jedziemy!

Zasada ogólna

Zawracać wolno tylko wtedy, gdy łącznie spełniasz warunki:

Brak zakazu wynikającego z oznakowania pionowego/poziomego lub sygnalizacji.
Wystarczająca widoczność oraz miejsce na wykonanie manewru bez zmuszania innych do gwałtownej zmiany prędkości/kierunku.
Wykonujesz manewr z lewej krawędzi lub z lewego (wyznaczonego) pasa; ustępujesz pojazdom z przeciwka jadącym na wprost i w prawo, pieszym i rowerzystom przecinającym Twój tor jazdy, a także tramwajom, jeśli przecinasz ich tor.

✅ Gdzie można zawracać

Na skrzyżowaniach (w tym typu T), jeśli nie ma zakazu i warunki pozwalają.
Poza skrzyżowaniem, na odcinku prostym z dobrą widocznością, o ile oznaczenia poziome pozwalają przeciąć oś jezdni (patrz sekcja o liniach).
Na drogach dwujezdniowych – wyłącznie w miejscach z przerwą w pasie dzielącym (tzw. „łosze”/zatoki do zawracania) i przy braku zakazów.
Z pasa do skrętu w lewo lub z wyznaczonego pasa do zawracania (strzałka do zawracania), jeśli organizacja ruchu nie stanowi inaczej.
Na placach, parkingach, w zatokach manewrowych – o ile nie naruszasz innych zakazów (np. wjazdu na powierzchnię wyłączoną z ruchu, chodnik itp.) i nie utrudniasz ruchu.

❌ Gdzie nie wolno zawracać (bezwzględne lub typowe zakazy)

Autostrada i droga ekspresowa – nigdzie na jezdni/pasie awaryjnym/w obrębie węzłów; również cofanie jest tam zabronione, więc „na trzy razy” odpada.
Tunel, most, wiadukt oraz w ich obrębie.
Przejazd kolejowy i tramwajowy oraz bezpośrednio przed nimi.
Przejście dla pieszych i przejazd dla rowerów oraz bezpośrednio przed nimi.
Skrzyżowanie o ruchu okrężnym (rondo) – nie wykonuje się tam manewru zawracania; jedzie się po obwiedni i zjeżdża odpowiednim wylotem.
Droga jednokierunkowa – zawracanie prowadziłoby do jazdy „pod prąd”.
Wzniesienia, ostre zakręty i inne miejsca o ograniczonej widoczności.
Miejsca rozdzielone linią ciągłą na osi (pojedynczą lub podwójną) albo powierzchnią wyłączoną z ruchu/wysepką – jeśli musiałbyś je przejechać/przeciąć, zawracanie jest zakazane.
Przez torowisko wydzielone (oddzielone od jezdni) – wjazd na nie jest zabroniony, więc zawracać przez nie nie wolno.
Wjazd na chodnik/pobocze w celu zawrócenia – co do zasady niedozwolone (poza wyjątkami dotyczącymi parkowania w konkretnych warunkach, ale to inny temat).
Na skrzyżowaniu i w jego bezpośrednim sąsiedztwie, gdy wymagałoby to cofania – cofanie na skrzyżowaniu jest zakazane, więc zawracanie „na trzy razy” w granicach skrzyżowania odpada.

🔦 Sygnalizacja świetlna – kiedy zawracanie jest/dozwolone lub zakazane

Zielone światło ogólne (okrągłe) dla Twojego kierunku → zawracanie dozwolone, jeśli brak znaków/oznakowań zakazujących i jedziesz z lewego pasa. Musisz ustąpić pieszym/rowerzystom na przejściach/przejazdach przez drogę poprzeczną oraz pojazdom z przeciwka.
Zielona strzałka w sygnalizatorze kierunkowym „w lewo” → co do zasady zawracanie dozwolone z pasa do skrętu w lewo (o ile brak zakazu i geometria/oznakowanie na to pozwala).
Zielona strzałka „warunkowa” na czerwonym (tabliczka świetlna przy czerwonym świetle) → pozwala wyłącznie na skręt w kierunku strzałki po zatrzymaniu; nie uprawnia do zawracania.
Czerwone światło / sygnał zakazujący dla Twojego pasa/kierunku → bezwzględny zakaz wjazdu i zawracania.
Osobna sygnalizacja dla pieszych/rowerów przecinających Twój tor jazdy → nawet przy Twoim zielonym musisz ustąpić, jeśli ich sygnał dopuszcza ruch.

🛑 Znaki, które wykluczają zawracanie (nawet gdy „normalnie” by się dało)

Zakaz zawracania (okrągły, biały z czerwoną obwódką i zawracającą strzałką przekreśloną) → wiadomo, zakaz.
Zakaz skrętu w lewo → w praktyce również zakaz zawracania (bo pierwszy etap zawracania to skręt w lewo).
Nakaz jazdy prosto / nakaz skrętu w prawo/lewo → dopuszczają tylko wskazany kierunek; zawracanie niedozwolone.
Tablice/drogowskazy dla pasów ruchu (F-10/F-11) i znaki nad pasami → jeśli z danego pasa dopuszczone są tylko wskazane kierunki (np. „prosto” albo „prosto + w lewo”), to stosujesz się do wskazań; gdy nie przewidziano zawracania, nie wolno go wykonać z tego pasa.
Buspas/torowisko oznaczone jako pas wyłączony dla ruchu ogólnego → nie możesz wjechać, by zawrócić (chyba że oznakowanie wyraźnie to dopuszcza, np. linia przerywana i odpowiednie tablice).

↪️ Oznakowanie poziome – kiedy linie „kasują” możliwość zawracania

Linia podwójna ciągła na osi (P-4) i pojedyncza ciągła (P-2) → nie wolno ich przekraczać; zawracanie odpada, jeśli musiałbyś je przeciąć.
Linia jednostronnie przekraczalna (P-3) → zawracanie możliwe tylko z tej strony, po której masz linię przerywaną (od strony ciągłej – zakaz).
Strzałki kierunkowe w pasie (P-8) → musisz je respektować:
- pas tylko prosto / tylko w prawo → brak zawracania,
- pas w lewo → zawracanie zazwyczaj dozwolone, o ile nie ma osobnego zakazu/znaku ograniczającego,
- pas w lewo + prosto → zawracanie co do zasady nie (bo nie jest przewidziane) – patrz też znaki F-10/F-11.
Powierzchnie wyłączone z ruchu (P-21), wysepki, azyle, trójkąty (P-20) → nie wolno po nich jechać; nie używaj ich do „docięcia” zawrotki.
Przejścia/przejazdy – oznakowanie poziome z zebrą/rowerami → nie zawracamy na nich ani „na nosie” bezpośrednio przed.

🧭 Wykonanie manewru – praktyczne reguły

Miejsce i pas: zawracaj ze skrajnego lewego pasa/krawędzi lub z wyznaczonego pasa do zawracania.
Pierwszeństwo: ustępujesz pojazdom z przeciwka (na wprost i w prawo), pieszym/rowerzystom oraz tramwajom (jeśli przecinasz ich tor).
„Na trzy razy”: wolno tylko tam, gdzie wolno zawracać i wolno cofać. Cofanie jest m.in. zakazane: na autostradzie/ekspresowej, w tunelu, na moście/wiadukcie oraz na skrzyżowaniu.
Pas dzielący/bariera/zieleń: nie wolno ich przekraczać. Zawracaj tylko w przerwach przewidzianych organizacją ruchu.
Torowisko: jeśli jest w jezdni – możesz je przeciąć, zachowując szczególną ostrożność i ustępując tramwajowi; jeśli wydzielone – nie.

Krótka „checklista przed zawracaniem”

Czy sygnalizacja dla mojego pasa/kierunku pozwala? (zielone okrągłe lub zielona kierunkowa w lewo; nie: czerwone/warunkowa strzałka)
Czy nie ma znaku zakazu / nakazu ograniczającego kierunek? (B-23, B-21, C-5 itd.)
Czy linie i strzałki na jezdni dopuszczają manewr z mojego pasa? (brak ciągłej/pozwalające strzałki)
Czy warunki i widoczność są OK? (brak wzniesień/zakrętów, mam miejsce)
Czy nie naruszam innych zakazów miejsca? (autostrada/ekspresowa, tunel/most, przejazd/przejście, rondo, torowisko wydzielone)
Czy ustąpię wszystkim, którym muszę ustąpić? (z przeciwka, piesi/rowery, tramwaj)